نکات ایمنی محیط کار

نکات ایمنی محیط کار از جمله استفاده از کفش ایمنی، عینک و ماسک شیمیایی احتمال آسیب‌دیدگی در شغل‌های پرخطر را کاهش می‌دهد. هر سال در دنیا تعداد زیادی از افراد به علت حوادث محل کار دچار آسیب جدی شده‌اند. ضررهای ناشی از برخی مشاغل نیز به مرور زمان خود را نشان می‌دهد. مثلا افرادی که در معرض تنفس گازهای سمی هستند پس از گذشت چند سال در صورت عدم استفاده از ماسک‌های مناسب درگیر بیماری‌های تنفسی یا پوستی می‌شوند.
با توجه به اهمیت رعایت نکات ایمنی، در این مطلب به مواردی که خطرات محیط کار را کاهش می دهد از جمله استفاده از کفش‌های ایمنی و نمونه‌های مختلف آن، عینک‌های ایمنی و کاربردهای آن و ماسک‌های شیمیایی می پردازیم.

ویژگی و مشخصات کفش ایمنی

پاها، قلب دوم هر شخص و مهم‌ترین عضو بدن است. مراقبت و نگهداری اصولی از آن علاوه بر اینکه در حفظ سلامتی بسیار موثر است، باعث افزایش کیفیت زندگی و همچنین راندمان کاری فرد می‌شود. کسی که در محیط پر خطر کار می‌کند باید حتما از کفش ایمنی استفاده کند.کفش ایمنی نوعی کفش است که برای افرادی که در محیط‌های خطرناک کار می کنند طراحی شده است. یکی از مشخصات اصلی کفش‌های ایمنی این است که باید بتواند پای شخص را در برابر خطر حفاظت کند.برخی از این کفش ها در قسمت جلو زرهی فولادی دارند که باعث جلوگیری از آسیب‌دیدگی انگشتان پا در هنگام سقوط اجسام می‌شود.بر اساس الزامات سیستم مدیریت HSE، بیشترین خطری که می‌تواند در محیط‌های صنعتی، پا را تهدید کند سقوط اجسام از ارتفاعات و یا برخورد جلو پا با اجسام تیز و برنده و صدمه دیدن آن است. به همین علت برای محافظت از پاها در مقابل این آسیب‌ها کفش‌های‌ ایمنی ساخته شده که در قسمت جلویی، پنجه‌های محافظ از جنس فولاد دارد و کفه کفش نیز منعطف ساخته است.قسمت جلوی کفش‌های ایمنی برای کسانی که در مواجه با خطر برق‌گرفتگی هستند را از یک عایق برق مثل چرم می‌سازند. همچنین در ساخت این کفش‌ها از هیچ‌گونه میخ فلزی استفاده نمی‌کنند.

عینک ایمنی

عینک‌های ایمنی برای برخی شغل‌ها که در آن امکان آسیب به چشم‌ها وجود دارد بسیار ضروری است. اصابت ضربه، مواد شیمیایی مضر، اشعه و ذرات گوناگون می‌تواند سلامت چشم‌ها را تهدید کند. بنابراین برای هر نوع فعالیتی عینک ایمنی مناسب با شرایط و خطرات آن کار طراحی شده‌است.

مدل های پرکاربرد عینک ایمنی

عینک‌های ایمنی انواع گونانی دارند. در ادامه به برخی از پرکاربردترین آنها اشاره می‌کنیم:
• گاگل ایمنی
• عینک‌های گاگل طوری طراحی شدند که اطراف چشم را به طور کامل می‌پوشانند و برای محافظت چشم در برابر مواد شیمیایی و اشعه ساخته شده‌اند و ایمنی بالایی دارند.
• عینک‌ های ایمنی مناسب جوش‌ کاری
• این مدل از عینک‌ها برای جوشکاری و در سایز بزرگ طراحی شده‌اند. لنزهای به‌ کار رفته در این مدل نسبت به عبور نورهای ماوراء بنفش و مرئی مقاوم هستند. وزن این عینک‌ها نسبتا سبک است و به علت شرایط این شغل طوری ساخته شده‌اند که در برابر خراشیدگی مقاومت بالایی دارند. تیرگی عدسی این عینک‌ها نسبت به نوع جوشکاری متفاوت است.
• عینک‌ های ایمنی مناسب آزمایشگاهی
• این عینک‌ها علاوه بر اطراف چشم قسمتی از صورت را نیز می‌پوشانند.از لنزی استفاده شده است که چشم‌ها را در برابر مواد مضر شیمیایی و انواع حلال‌ها حفظ می‌کند. این مدل از عینک‌های طبی دیگر وزن کمتری دارد و قابل شستشو است.
• عینک های محافظ لیزر
• این عینک‌ها برای محافظت چشم در برابر اشعه لیزر و گرما مورد استفاده قرار می‌گیرد. و برای استفاده هنگام انجام برش‌های لیزر کاربرد دارد.
• عینک‌ های ایمنی مناسب ریخته گری
• این نوع عینک اشعه ماوراء بنفش را از خود عبور نمی‌دهد علاوه‌ بر این نسبت به گرما و حرارت مقاومت دارد.

ماسک شیمیایی

کسانی که در معرض هوای آلوده هستند باید از ماسک شیمیایی استفاده کنند تا به این وسیله هوایی که تنفس می‌کنند را قبل از ورود به بدن فیلتر کنند.این ماسک‌ها به کمک فیلتر، هوای دریافتی را تصفیه می‌کنند. فیلتر ماسک‌ها باید بعد از مدتی از زمان استفاده تعویض شوند.

انواع ماسک های شیمیایی

ماسک‌های شیمیایی از نظر نوع پوشش‌دهی در دو نوع تمام صورت و نیم صورت موجود هستند. ماسک‌های شیمیایی نیم‌صورت فقط قسمت دماغ و دهان را می‌پوشاند. این ماسک‌ها استفاده‌های گسترده‌ای دارند. زمانی که شما در منزل در حال استفاده از موادی مثل جوهر نمک هستید می‌توانید برای جلوگیری از تنفس ذرات آن می‌توانید از این نوع ماسک استفاده کنید. آرایشگران نیز موقع کار با مواد کراتین یا مواد مضر دیگر می‌توانند ماسک شیمیایی نیم صورت بزنند.
اما ماسک‌های تمام صورت علاوه بر ناحیه دماغ و دهان، کل صورت را می‌پوشانند. از این ماسک‌ها به مدت طولانی نمی‌توان استفاده کرد و بیشتر برای مشاغلی که آلودگی گسترده‌ای دارند کاربرد دارد.
انواع دیگری از ماسک‌ها وجود دارد از جمله:
• ماسک تصفیه هوا: این ماسک هوا را تصفیه می‌کند و انواع مختلفی دارد. ماسک فرار، الکتریکی و … نمونه‌ای از این ماسک‌هاست که با توجه به محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• ماسک هوا رسان: این ماسک برای مکان‌هایی که در آن اکسیژن کم است مورد استفاده قرار می‌گیرد و در دو نوع کپسول‌دار و شیلنگی وجود دارند.
• ماسک سوپاپ‌دار: این مدل برای مکان‌هایی که آلودگی هوای بالایی دارد و گرد و غبار زیاد است باید از ماسک سوپاپ‌دار استفاده کرد.
از هر نوع ماسک که استفاده می‌کنید باید فیلتر خوبی داشته باشد درواقع ماسک‌هایی مناسب هستند که لایه‌های فیلتردار دارند و می‌توانند ذرات آلوده یا میکروب‌های بسیار کوچک را جذب کنند.